Θλιψη η Καταθλιψη? - Ποιες ειναι οι διαφορες τους

Όλοι βιώνουμε πολλές θλιβερές στιγμές στη ζωή μας κατά καιρούς. Οι στιγμές αυτές θα μπορούσαν να σχετίζονται με την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου ή το τέλος μιας φιλίας ή έναν χωρισμό.

Πράγματι, η θλίψη αποτελεί ένα πολύ κοινό συναίσθημα και ανήκει στην κατηγορία των συναισθημάτων που ονομάζουμε πρωτεύοντα. Ωστόσο, αν και τόσο κοινότυπη, η θλίψη αρκετές φορές συγχέεται με την ψυχική διαταραχή της κατάθλιψης. Παρακάτω θα αναφερθούμε στις βασικές διαφορές ανάμεσα στο συναίσθημα της θλίψης και στην καταθλιπτική διαταραχή.

Θλίψη και κατάθλιψης: οι διαφορές

Διάγνωση

Αρχικά, δεν μπορούμε να πούμε ότι έχουμε κατάθλιψη επειδή για λίγες μέρες νιώθουμε θλίψη. Αυτό συμβαίνει διότι  η κατάθλιψη είναι μια ψυχική ασθένεια και διαγιγνώσκεται μόνο μετά το πέρας συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος (6 μήνες) όπου το άτομο παρουσιάζει καταθλιπτική διάθεση για το μεγαλύτερο κομμάτι της μέρας, καθώς και μια πληθώρα από συγκεκριμένα συμπτώματα που συμπληρώνουν τα απαραίτητα διαγνωστικά κριτήρια για τη διαταραχή. Και φυσικά, η αυτοδιάγνωση δεν συνίσταται σε αυτές τις περιπτώσεις. Μπορεί να είμαστε σε θέση να αντιληφθούμε ότι κάτι έχει αλλάξει σε σχέση με εμάς, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να θεωρήσουμε ότι πάσχουμε από κατάθλιψη επειδή απλά διαβάσαμε κάποια πράγματα στο διαδίκτυο και είδαμε ότι ταιριάζουν με την κατάστασή μας ή επειδή συζητήσαμε με κάποιον φίλο μας που έχει περάσει παρόμοια κατάσταση με εμάς. Η διάγνωση μιας ψυχικής ασθένειας γίνεται αποκλειστικά και μόνο από ειδικό ψυχίατρο.

Συναισθήματα και ψυχική ασθένεια

Ένα δυσφορικό συναίσθημα που βιώνουμε σε  μια φάση της ζωής μας δεν αποτελεί μοναδική προϋπόθεση για την διάγνωση μιας ψυχικής ασθένειας. Η θλίψη, όσο έντονη κι αν είναι, δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα συναίσθημα, δηλαδή από μια συναισθηματική αντίδραση σε ένα δυσάρεστο γεγονός ή σε μια αρνητική σκέψη που μπορεί να μας περάσει από το μυαλό. Αντίθετα, όπως αναφέραμε και παραπάνω, η κατάθλιψη αποτελεί μια ψυχική διαταραχή η οποία για να διαγνωστεί πρέπει να συνηγορούν πολλοί παραπάνω παράγοντες, κι όχι μόνο συναισθηματικοί. Κάποιοι από αυτούς είναι η απώλεια όρεξης και διάθεσης για φαγητό ή η υπερφαγία, η απότομη αύξηση ή απώλεια κιλών, η απουσία όρεξης για σεξ, η διαταραχές ύπνου (έντονη αϋπνία ή υπνηλία), η απώλεια ικανοποίησης και νοήματος από τη ζωή, η σημαντική μείωση των καθημερινών δραστηριοτήτων, η απώλεια ενέργειας και η έντονη – επίμονη κόπωση για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Διάρκεια στο χρόνο

Τα συναισθήματα έρχονται και φεύγουν. Μερικά διαρκούν περισσότερο από άλλα, αλλά δεν παραμένουν τα ίδια ακριβώς σε ένταση για μεγάλο χρονικό διάστημα ή δεν ασκούν την ίδια επιρροή στη ζωή μας για καιρό. Όταν είστε λυπημένοι, αισθάνεστε ένα δυσάρεστο συναίσθημα έντονα αλλά, παρόλα αυτά είστε σε θέση να εντοπίσετε πράγματα που σας κάνουν να νιώθετε καλύτερα. Αντίθετα, ένα άτομο με κατάθλιψη δεν μπορεί να μεταπηδήσει από το ένα συναίσθημα στο άλλο τόσο εύκολα, καθώς δεν βρίσκει νόημα στην καθημερινότητά του στις διάφορες εκφάνσεις της ζωής του. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, η καταθλιπτική διάθεση μπορεί να διαρκέσει μήνες, ενώ χωρίς την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή ή ψυχοθεραπεία, μπορεί να διαρκέσει πολύ περισσότερο. Στην πραγματικότητα, η κατάθλιψη είναι μια εντελώς διαστρεβλωμένη νοοτροπία ζωής γι’ αυτό δεν υποχωρεί τόσο εύκολα όσο η θλίψη.

Πολλοί άνθρωποι έχουν την εντύπωση ότι η κατάθλιψη προέρχεται από ένα τραυματικό συμβάν. Αυτό δεν είναι πάντα αλήθεια. Ενώ ορισμένα αρνητικά γεγονότα ζωής, που έχουν μεγάλη αξία για έναν άνθρωπο, μπορούν να προκαλέσουν αυτήν την ασθένεια, μερικές φορές, δεν υπάρχει ένας τόσο σημαντικός λόγος στη ζωή του ατόμου για να εκδηλώσει κατάθλιψη. Τις περισσότερες φορές η πιθανότητα εκδήλωσης μιας ψυχικής ασθένειας είναι αποτέλεσμα πολλών συνισταμένων που σχετίζονται με τις συνθήκες ζωής, τους ψυχοπιεστικούς παράγοντες, τυχόν παθολογικά αίτια, την κληρονομικότητα και την ιστορία του ατόμου.

Η θλίψη δεν είναι αρκετά ισχυρή για να αλλάξει ολόκληρη τη ζωή σας, ωστόσο μια ψυχική ασθένεια όπως η κατάθλιψη, εξαιτίας της χρονιότητας που παρουσιάζει ως διαταραχή, μπορεί να αλλάξει άρδην την ποιότητα της ζωής σας. Είναι πιθανό για ένα άτομο που βιώνει για μεγάλο χρονικό διάστημα κατάθλιψη να δει σταδιακά τη ζωή του να αλλάζει σε απλά καθημερινά πράγματα στη ρουτίνα του. Οι ασθένειες που αλλάζουν τη ζωή μπορούν να σας αλλάξουν από το πιο διασκεδαστικό και χαρούμενο άτομο σε κάποιον που δεν αναγνωρίζετε. Η ζωή σας σίγουρα αλλάζει από ορισμένες συνήθειες που σχετίζονται με την κατάθλιψη και μπορεί να φαίνεται ότι είναι πέρα ​​από τον έλεγχό σας. Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει.

Το πρώτο βήμα στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης είναι να μάθουμε να παρατηρούμε τον τρόπο σκέψης μας, ξεκινώντας από τις στιγμές που συνειδητοποιούμε ότι δεν αισθανόμαστε ευχάριστα. Όμως, η διαδικασία αυτή δεν σταματάει εδώ. Είτε νιώθουμε θλίψη είτε έχουμε κατάθλιψη, είναι σημαντικό να εκφραζόμαστε, να μιλάμε γι’ αυτά που μας προβληματίζουν και να μην παραιτούμαστε από την προσπάθειά μας να νιώσουμε καλύτερα και να ζούμε όμορφα τις στιγμές μας. Θυμηθείτε, το να ζητάς βοήθεια δεν είναι ένδειξη αδυναμίας, αντίθετα είναι απόδειξη θάρρους, προσπάθειας και γενναιότητας.